خنده یکی از رکن های مهم در حیطه بازیگری است. شاید بارها خنده یکی از بازیگران آن قدر روی بیننده تاثیر گذار باشد که مخاطب آن چهره خندان را در ذهنش ثبت کند. در بیشتر اوقات هم خنده های بازیگران در سینمای جهان آن قدر پررنگ می شود که مطبوعات و حتی برنامه های معتبر جهانی به تحلیل آن می پردازند. این مقاله 10 خنده به یادماندنی بازیگران سینما و تلویزیون را بررسی می کند و از پشت پرده این صورتک های خندان می گوید.

حتی نامش هم به خنده وصله خورده است. چه بخواهیم و چه نخواهیم این هنرمند متخصص است در اجرای انواع خنده، آن هم خنده های فراموش نشدنی. از لبخند و زهرخنده گرفته تا پوزخند و قهقهه. مدیری جزو معدود بازیگرانی است که میمیک چهره برایش پررنگ تر از دیالوگ ها و حرکات دست است.

او مجبور نیست با لب و دهان به رخ بیننده بکشد که می خندد، بلکه در بیشتر پلان هایی که بازی می کند این حس را با چشم هایش به بیننده القا می کند. از این رو نمی توان به راحتی از خنده های شیطنت آمیز او در طنز 90 قسمتی "پاورچین" گذشت و بدون شک مدیری را می توان اولین بازیگری دانست که خنده های منحصر به فردش هرگز از ذهن مخاطب پاک نمی شود. او خنده را می شناسد و شاید به همین دلیل استاد است در خنداندن مخاطبانی که با دیدن کارهای او حتی برای چند دقیقه غم و غصه را فراموش می کنند.

 متخصص خنده هایی که به دل بیننده می نشیند و مخاطب را با کوله پشتی پر از باور همراه می کند. حتی یک مورد هم در کارنامه کاری اش پیدا نمی کنی تا او را جزو بازیگرانی بدانی که خنده های مصنوعی دارند. خنده های پرستویی لحظه ای نیست، بلکه مخاطب سالها با خنده های او می خندد. در بیشتر اوقات خنده هایش تا سالها پس از پخش فیلم و سریال ها به یاد بیننده می ماند. قهقهه های پرستویی در فیلم "لیلی با من است" جزو یکی از خنده هایی است که در تاریخ سینما و تلویزیون ایران ثبت شده است. همچنین می توان گفت لبخندها و پوزخندهایش در فیلم سینمایی "مارمولک " همواره در ذهن مخاطبان سینما خواهد ماند.

 خنده های تلخ را از بر است. خنده هایی که ته مانده اش غم و ناله است. فروتن با خنده های تلخش روبه دوربین 35 به جرگه بازیگرانی پیوست که از او انتظار بازی با چشم را داشتند. اکثر کارگردانانی که با او کار می کنند بر این باور هستند که دیالوگ را از چشمان او بشنوند. فروتن در فیلم هایی چون " سربازان جمعه " و "قرمز " نشان داد که می تواند از چشم هایش خنده و غم  و حتی دیالوگ بکشد . همچنین در سکانس هایی از فیلم سینمایی "شب یلدا " آن قدر تلخ لبخند می زند که دل بیننده را به اوج درد می کشاند. خنده های تلخ او در فیلم "بازنده " نیز جزو معدود خنده هایی است که مخاطب به جای خنده یاد مصیبت می افتد.

اگر به راحتی بتوان از هر خنده ای گذشت به طور حتم نمی توان خنده های بغض آلود این بازیگر را نادیده گرفت. انتظار چهره ای پر از پارادوکس خنده و گریه را فقط باید از سیامک انصاری داشت. نمونه بارز این سبک خنده را در طنزهای 90 قسمتی ساخته مهران مدیری می توان دید. سالها پیش یکی از بهترین خنده های بغض آلود سیامک انصاری در مجموعه تلویزیونی " باغ مظفر" بود. در یکی از قسمت های این سریال باید نقش مردی را بازی می کرد که روح جدش با او صحبت می کند. این حادثه باعث می شود او متعجب شده و در نهایت بترسد. خنده های بغض آلود انصاری در این قسمت از سریال آن قدر قوی بود که بیشتر مخاطبان همان خنده های بغض آلود او را به خاطر سپردند.

هر چند این روزها این خانم بازیگر خیلی کم کار شده است ولی دهه 70، دهه او بود. به جرات می توان گفت هدیه تهرانی سوپر استاری بود که خنده های سرد و بی روح اش در یاد مخاطبان سینما باقی می ماند و کمتر کسی است که خنده های او در فیلم "آبی" را به یاد نداشته باشد. همچنین هدیه برای بازی در نقش  زنی که وجودش پر از نفرت شده است، در پروژه "شوکران" به همان خنده های سرد و بی روح اش اعتماد کرد و مطمئن بود نگاه بی روح و لبخند سردش القا کننده کاراکتری پر از نفرت و دلسنگی است. به همین خاطر کارگردان ها ترجیح دادند به جای دیالوگ های زیاد از همان نگاه بی روح و خنده های سرد او استفاده کنند. شاید هدیه تهرانی از معدود بازیگران زنی است که خنده هایش در یادها ماند.

شاید فقط در چند سکانس شاهد خنده های عصبی حامد بهداد در پروژه های مختلف بودیم اما انگار حامد ساخته شده است برای خلق شاهکارهای جنونآمیز; خنده های هیستریک بهداد در فیلم سینمایی " دایره زنگی " را می توان جزو همین خلق ها دانست. در اولین سکانس دایره زنگی و همچنین سکانس پایانی کار، او فقط چند ثانیه فرصت داشت تا خنده هایی را ارزانی پرده نقره ای کند که القا کننده شخصیت فردی عصبی باشد. همچنین پوزخندها و لبخندهای او در سکانس به سکانس فیلم سینمایی "دلخون" نشانگر شخصیتی عصبی و پر رمز و راز بود. حامد بهداد در ساخت شخصیت های عصبی پر از خلاقیت است.

او از همان ابتدا با خنده های معصومانه اش نقش پسر خوب سینما را از آن خود کرد. همین خنده ها در فیلم "سام و نرگس" باعث شد کارگردانان پیشنهادهای پسر معصوم فیلم هایشان را به او بدهند و  این خنده ها طی زمان، رنگی خاص گرفت. در فیلم "بوتیک" شاهد خنده هایی از این بازیگر هستیم که خیلی راحت، بی شیله و پیله بودن شخصیت را به تصویر می کشید.

 پس از سالها بازی مقابل دوربین 35 خنده های او هنوز تغییر نکرده است بلکه فقط پخته تر شده است. در فیلم هایی چون "آتش بس"، " کلاغ پر" و "توفیق اجباری" می توان بیننده همین خنده ها بود. گلزار حتی در فیلم " دو خواهر " هم نتوانست به خنده های خود رنگ بدجنسی بدهد. بلکه فقط خنده هایش تا مرزی پیش رفت که بیننده را یاد بچه هایی می اندازد که با دلبری از والدین خود چیزی طلب می کنند.

بی گمان وقتی نام رضا عطاران به میان می آید یاد خنده های حرص در آور " عطا " در فیلم " توفیق اجباری " می افتید . همچنین خنده های او در کارهایی چون " بزنگاه " " ترش و شیرین " و "هوو " حس تمسخر را به مخاطب القا می کند. خنده های رضا عطاران فقط مختص خود اوست. حتی این خنده ها تا جایی پیش می رود که بیننده را به حرص خوردن می اندازد. مجموعه تلویزیونی " ترش و شیرین " یکی از نمونه های بارز خنده های تمسخرآمیز این بازیگر است. وقتی از او درباره سبک خنده هایش و حرصی که در می آورد می پرسی در جواب می گوید: "اگر حرص خوردید یعنی اینکه من کارم را خوب انجام دادم".

خنده های مهربان شهاب حسینی

"اکسیژن " نام اولین اجرایی است که از همان ابتدا سرشار از خنده های مهربان شهاب حسینی بود. در بیشتر فیلم هایی که این بازیگر کار کرد خنده های مهربان او به کاراکتر وصل شده بود. فیلم سینمایی "محیا " که دیپلم افتخار جشنواره فیلم فجر را از آن شهاب کرد، پر بود از خنده هایی که بیننده را به جایی می کشاند که مهربانی کاراکتر را باور کند. همچنین شهاب با همان خنده هایی که از جنس محبت بود در پروژه "دلشکسته " خالق مهربانی دیگری بود. انتظار خنده های پرمحبت از مهربانی بر می آید.

بهتر است خنده های حسام نواب صفوی را خنده هایی فیگوراتیو دانست. او در بیشتر پروژه هایی که بازی می کند یک ژست خنده بیشتر ندارد. به همین خاطر می توان خنده های او را کاملا فیگوری دانست هر چند خنده های حسام ممکن است بیننده را یاد ستاره ای پر سرو صدا بیندازد که سال ها پیش فوت کرده است ولی از حق که نگذریم ژست خنده های حسام در هیچ پروژه ای رنگ دیگری به خود نگرفت بلکه سبک منحصر به خودش را داشت.

 خنده های فیگوراتیو او در فیلم هایی چون "شمعی در باد"، "کلاغ پر"، "سوغات فرنگ "، " ازدواج به سبک ایرانی " و حتی در جدیدترین ساخته بهرام بیضایی به نام " وقتی همه خوابیم" خود نمایی می کند. گویا حسام قصد ندارد ژست خنده های خود را تغییر دهد و خنده هایش همیشه تیپ خاصی دارد.

منبع: مردم سالاری

باز نشر: مجله اینترنتی Bartarinha.ir

نوشته شده در چهارشنبه 90/7/27ساعت 7:17 عصر توسط الیاس پاکدل نظرات ( ) |